Zjawisko evergreeningu, a więc „ciągłego odświeżania”, jest definiowane głównie przez cel jaki jest przed nim stawiany, tj. uzyskanie przedłużenia gasnącej ochrony patentowej produktu. Jest on realizowany przez dokonywanie licznych zgłoszeń patentowych wynikających z poprzednio udzielonych patentów, wykorzystujących rozmaite, często wręcz nieistotne, właściwości tego samego produktu.
Efektem tego zjawiska jest tworzenie patentów następczych względem patentu macierzystego, obejmujące zazwyczaj jego właściwości z następujących kategorii:
- forma polimorficzna lub uwodniona substancji czynnej;
- sól substancji czynnej;
- izomer substancji czynnej;
- zasadniczo czysta postać substancji czynnej;
- zanieczyszczenie występujące nieodłącznie w ujawnionym już sposobie wytwarzania substancji czynnej;
- kompozycja farmaceutyczna w określonej postaci;
- stężenia w określonych postaciach farmaceutycznych;
- nowe zastosowania medyczne.
Przyznawanie patentów następczych przyczynia się z kolei do tworzenia zjawiska gąszczy patentowych, których skutkiem może być opóźnienie wprowadzenia na rynek produktów generycznych oraz powodowanie niepewności patentowej. Jak wskazała Komisja Europejska w raporcie dotyczącym sektora farmaceutycznego „pojedyncze leki są chronione nawet przez niemal 100 rodzin patentów dotyczących jednego produktu, co może oznaczać nawet 1300 przyznanych patentów lub rozpatrywanych wniosków patentowych we wszystkich państwach członkowskich”.
W konsekwencji konkurent generyczny jest zmuszony do przeanalizowania i oszacowania ryzyka względem wszystkich dokumentów patentowych dotyczących danego produktu.
Zjawisko evergeeningu jest powszechne i z jednej strony służy ochronie interesów podmiotów uprawnionych z patentów, z drugiej natomiast tworzy gąszcz patentowy przez który ciężko jest się przedrzeć producentom generycznym. Oznacza ono niewątpliwie czynienie intensywnego użytku z systemu patentowego, ale jak można zauważyć, to organy publiczne udzielają tych patentów. Gdyby uznawały, że nie posiadają one dostatecznego poziomu wynalazczego, to powinny odmawiać ich udzielenia.
Autor: Ewa Niesiobędzka-Krause – Rzecznik Patentowy, Partner Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
tel. (22) 831 12 34, e-mail: ewa.niesiobedzka@kondrat.pl; www.kondrat.pl
źródło zdjęcia: www.sxc.hu