Uprawiony do wynalazku często chciałby swoje prawo uskutecznić i wykorzystywać w wielu krajach. Zgłaszanie wynalazku do ochrony w każdym interesującym nas państwie oddzielnie stwarza wiele problemów ze względu na odmienne przepisy i regulacje dotyczące np. wymogów formalnych.

Patent europejski umożliwia uzyskanie ochrony patentowej w różnych krajach w drodze jednego postępowania i na podstawie takich samych przepisów prawa zawartych w Konwencji o udzielaniu patentów europejskich, która wyznacza również wymogi formalne uzyskania takiego patentu. Należy przy tym pamiętać, iż patentu europejskiego nie należy utożsamiać jedynie z państwami członkowskimi Unii Europejskiej, bowiem jego zakres ochrony może być szerszy i obejmować również państwa europejskie spoza UE. Od 1 października 2010 roku, po akcesji Serbii, Europejska Organizacja Patentowa skupia 38 państw członkowskich. Co więcej, Dwa państwa nienależące do organizacji zobowiązały się uznawać na swoim terytorium ochronę wynalazków wynikającą z udzielenia patentu europejskiego. Są to: Bośnia i Hercegowina oraz Czarnogóra.

Polska z dniem 1 marca 2004 przystąpiła do Konwencji o udzielaniu patentów europejskich i Urząd Patentowy stał się formalnie członkiem Europejskiej Organizacji Patentowej. W konsekwencji tego faktu, zgłaszający  ubiegający się o patent europejski ma możliwość wskazania Polski w przypadku chęci uzyskania ochrony na swój wynalazek na terytorium tego państwa. Dodatkowo od tej daty każdy zgłaszający ma możliwość dokonać europejskiego zgłoszenia patentowego przez Urząd Patentowy RP, który działa jako urząd przyjmujący.

Konwencja o patencie europejskim jest regionalnym układem patentowym, a zatem patenty europejskie mogą być udzielane także na podstawie zgłoszenia międzynarodowego dokonanego zgodnie z Układem PCT (EURO-PCT).

Zgodnie z przepisami Konwencji, europejskiego zgłoszenia patentowego może dokonać każda osoba fizyczna lub prawna. Nieistotne w tym kontekście są narodowość zgłaszającego, czy też miejsce zamieszkania lub siedziba firmy. Sama procedura udzielania patentów europejskich składa się z dwóch etapów: poszukiwania oraz badania merytorycznego. Dzięki tej etapowości postępowania zgłoszeniowego, zgłaszający ma możliwość po otrzymaniu sprawozdania z poszukiwań oraz dołączoną do niego opinią podjęcia decyzji czy ponosić dalsze koszty związane z przeprowadzeniem pełnego badania oraz ewentualnie dokonać zmian w zgłoszeniu, gdy wskazane zostaną jakieś przeszkody do uzyskania patentu.

Po udzieleniu patentu europejskiego przez Europejski Urząd Patentowy, prawo z patentu może zostać walidowane na wybranych terytoriach państw na podstawie wyznaczenia dokonanego przez zgłaszającego patent. W tym celu należy w wyznaczonym terminie złożyć w urzędzie krajowym intersującego nas państwa tłumaczenia patentu europejskiego na język krajowy.